Lang leve rode cirkels op de kaart

Het station dat hier nu staat, stamt uit 1984. De bogen zijn speciaal ontworpen om de beelden van het vorige station in te kunnen plaatsen. De figuren in de nissen en bij de fietsenstalling stellen typisch Goudse beroepen voor. De grootste, boven de hoofdingang, is de handel. In het reliëf herken je de beroemde Goudse kazen en het vroeger heel populaire Goudse textiel. Verder vind je onder andere wafelbakkers, bakkers van aardewerk, lakenmakers en kaarsenmakers.  

In 1944 werd het toenmalige station gebombardeerd door de Geallieerden. Meer dan 43.000 kg aan bommen regende vanuit zo’n 138 Spitfires en Typhoons op Gouda en de directe omgeving neer. Het doel was om het spoor onbruikbaar te maken. De stationsbuurt was zwaar getroffen. Maar het gebouw van De Goudse aan het Stationsplein bleef nagenoeg ongedeerd. Oprichter Geert Bouwmeester senior vond dat vreemd, maar hij was te opgelucht om zich er lang het hoofd over te breken. Bouwmeester was overigens door zijn succes al op jonge leeftijd behoorlijk rijk. Dit was nog voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Naast dat hij een mooi huis kocht en in een chique auto reed, deed hij ook nog wel eens andere dingen met zijn rijkdom. Een daarvan was dat hij af en toe mensen de kans gaf om op zijn kosten te studeren. Dat was in die tijd alleen weggelegd voor de meer welgestelde families, dus heel veel jonge mensen hadden die kans niet.  

Na de oorlog kreeg hij eens een Engelse militaire kaart te zien van het stationsgebied van Gouda. Die kaart was gebruikt bij luchtaanvallen. In de oorlog is het station een aantal keren zwaar gebombardeerd door de geallieerden. Toen hij die kaart bestudeerde, viel hem iets op. Om sommige gebouwen stonden rode cirkels. Ook om zijn kantoorpand… wat had dat te betekenen? Men legde hem uit dat die kringen betekenden dat de betreffende gebouwen gespaard moesten worden. Ze mochten absoluut niet worden geraakt, ook niet ‘per ongeluk’, zoals soms een ziekenhuis. Nu begreep hij hoe het kwam dat zijn gebouw zo weinig schade had opgelopen. Maar waarom die cirkel er stond, daar begreep hij niets van. Een verzekeringskantoor was immers zeker niet iets waarvoor je alles in het werk zou stellen om het te sparen?  

Pas jaren later kwam hij achter de reden van zijn bescherming. Het bleek een mengeling van toeval en dankbaarheid. In Engeland werkte een oude bekende op het commandocentrum dat ook de bombardementen op het Goudse station organiseerde. Die had de reddende rode cirkel om het gebouw gezet. Geert senior had destijds zijn studie nog betaald…

Daphne Bloch-Kroon